Judo Hakkında Genel Bilgiler

Judo Hakkında Genel Bilgiler

Judo, kelime anlamı olarak ‘nezaket yolu’ anlamına gelen Japon dövüş sanatıdır. Japon modern sanatlarının ilk örneklerinden biri olarak gösterilen judo Japonların ata sporlarından biridir. Judo sayesinde fiziksel olarak zayıf olan birisi kendisinden çok daha güçlü birisini kolaylıkla yere serebilir.

Tekniği

Judoda temel amaç rakibi yere sermek, sıkarak kıskaca almak ya da kilitleyerek boyun eğdirmektir. Rakibe tekme veya yumruk atmak kesinlikle yasaktır. Bokstaki nakavta tekamül eden ‘ippon’ alarak rakibi yenmek amaçlanır.

Bir judo müsabakasında rakipten puan almanın çeşitli yolları vardır. Bunlardan ippon almak ilkidir. Bir diğeri wazaaridir ve iki wazaari bir ippona denk gelir. Yoko ve koka ise diğer puan alma yöntemleri olup puanları daha düşüktür. Müsabakalarda başlıca iki evre vardır. Bunlardan ilki ayakta durulan tachi-waza evresidir. Bu evrede öncelikle rakibi tartarak hakimiyet, güç ve hız kullanıp rakibi yere düşürmek amaçlanır. Diğer evre ise yerde olan geöen ne-waza evresidir. Burada rakibi yere çivileyerek boyun eğdirmek amaçlanır. Judoda başlıca 3 temel teknik kullanılır. Bu teknikler fırlatma tekniklerini içeren Nage waza, tutma ve yakalama tekniklerini içeren Katame waza ve vuruş tekniklerini içeren Atemi waza’dır. Bu sporla ilgilenen sporculara judoka denir. Judoka rakibini kontrollü ve güçlü bir fırlatma ile sırtını yere getirerek ippon yapıp müsabakayı kazanabilir. Rakibi yerde tutma tekniğine çivileme denir. Çivileme esnasında rakibin her iki omzu da 25 saniye yere değerse ippon alınmış olunur. 20-24 saniye arası değerse wazaari, 15-19 saniye değerse yoko, 10-14 saniye değerse koka yapılarak puan kazanılır. Müsabaka boyunca ippon yapılmazsa diğer puanlara göre kazanan belirlenir.Judoda kuralların ihlal edilmesi durumunda çeşitli cezalar uygulanır. Küçük ihlallerde rakibe koka, büyük ihlallerde ise yoko puanları verilir. Hansuku-make penaltısı adı verilen ceza türünde ise rakip maçı hükmen kazanmış olur. Judonun eğitimin aşamasında öğrencilerin kıdemini belirtmek için çeşitli kemer renkleri kullanılır. Öğrencilik aşamasında bu renkler sırasıyla beyaz, sarı, turuncu, yeşil, mavi ve kahverengidir. Hocalık aşamasında ise kıdeme göre siyah, kırmızı-beyaz ve kırmızı renk kemerler kullanılır.

Tarihi

Judo, 19. Yüzyılda Japon Jigoro Kano tarafından geliştirilmiştir. Kano spora ilk olarak geleneksel Japon dövüş sanatlarından özellikle samuraylar tarafından kullanılan jijutsu ile başlamıştır. Daha sonra bu spordan etkilenerek öğretilerini geliştirmiş ve judoyu ortaya çıkarmıştır. İlk olarak judonun ilke ve felsefesini 1882 yılında tanımlamıştır. Japonya’da kısa sürede ilgi gören bu spor dalı Japonların ata sporlarından birisi olmuştur ve daha sonra Dünya çapında ün kazanmıştır. Bugün Dünya’nın hemen hemen her yerinde bu spor dalı ile ilgilenen yüzbinlerce sporcular mevcuttur.

Judo ilk olarak 1964 Tokyo Olimpiyatlarında olimpik kategoride yer alan bir spor oldu. 1968 Olimpiyatları’nda sergilenmemesine rağmen ondan sonraki olimpiyat oyunlarında yer aldı. Ayrıca Dünya Judo Şampiyonası başta olmak üzere birçok organizasyonda yer almaktadır.Türkiye’de ise ilk olarak 1950 yılında judo yapılmaya başlamıştır. İlk Türkiye Judo Şampiyonası ise 1967 yılında yapılmıştır. O günden beri şöhreti sürekli artmış Türkiye’nin her bölgesinde eğitimleri verilmiş ve binlerce lisanslı sporcu barındıran bir spor dalı olmuştur.